Eerste Nederlandse laboratorium op Antarctica geopend met NIOZ

Technologie & Milieu: 29 januari 2013 Eerste Nederlandse laboratorium op Antarctica geopend met NIOZ

De Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek (NWO) heeft op 27 januari 2013 het eerste Nederlandse laboratorium in Antarctica geopend. Het Dirck Gerritsz Laboratorium bestaat uit vier tot laboratorium omgebouwde zeecontainers, geplaatst in een docking station. Het NIOZ heef deze laboratoria gebouwd en zal van daaruit de komende jaren onderzoek doen, onder andere naar algen en ijzersporen in het opwarmende Antarctische zeewater.

Nederlandse onderzoekers waren voor onderzoek op en rond de Zuidpool tot nu toe aangewezen op de faciliteiten van andere landen met een basis op Antarctica. Het Dirck Gerritsz Laboratorium staat op de Britse basis Rothera, maar kan in de toekomst eventueel ook ergens anders neergezet worden. Zo worden de kosten van een eigen basis en infrastructuur bespaard en wordt er zo min mogelijk schade toegebracht aan de Antarctische natuur.

De Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk onderzoek en het ministerie van OCW investeren samen 8,5 miljoen euro in het Zuidpoolonderzoek.

Opening

De opening van het Dirck Gerritsz Laboratorium was op zondag 27 januari 2013, twee dagen later dan gepland, in verband met de weersomstandigheden. De openingshandeling is verricht door Leo le Duc, namens het ministerie van OCW. Kroonprins Willem Alexander was helaas verhinderd, maar sprak het gezelschap via een videoboodschap toe. NIOZ onderzoeker Hein de Baar was ter plekke aanwezig.

Dirck Gerritsz

Het laboratorium op Rothera heet het Dirck Gerritsz Laboratorium, de 4 afzonderlijke labcontainers heten Geloof, Hoop, Liefde en Blijde Boodschap. In 1598 vertrok uit Rotterdam een konvooi schepen op zoek naar een handelsroute via de punt van Zuid-Amerika naar Azië. De schepen heetten Geloof, Hoop, Liefde, Blijde Boodschap en Trouw. In de Straat van Magellaan werd het konvooi door barre weersomstandigheden uit elkaar geslagen. Eén schip, de Blijde Boodschap onder leiding van Dirck Gerritsz, werd ver naar het zuiden geblazen. Gerritsz zag daar een 'heel hoog bergachtig land, vol sneeuw, als het land van Noorwegen'.

Waarschijnlijk was dit de eerste waarneming van Antarctica.

Omdat de labcontainers bestand moeten zijn tegen extreme weersomstandigheden, is de expertise van het NIOZ gebruikt om deze containers te bouwen en in te richten. Elke container bevat speciale apparatuur voor specifiek onderzoek. Door het concept van docking station met losse containers, kunnen in de toekomst containers vervangen worden door andere containers met andere apparatuur, mocht dat voor nieuw onderzoek nodig zijn.

Op dit moment lopen er twee onderzoeken van het NIOZ op Antarctica. Dr Corina Brussaard doet samen met Tristan Biggs (AIO) en Zoi Farenzena (student) onderzoek aan Antarctische algen in een veranderende wereld en de gevolgen hiervan voor de voedselketen. Prof. dr Hein de Baar kijkt samen met dr Johann Bown (postdoc) en Patrick Laan (technicus) naar ijzer en andere opgeloste spoorelementen in het zeewater.

Poolonderzoek

De investering in onderzoekslaboratoria en onderzoek op de Zuidpool is onderdeel van het Nederlands Polair Programma. Dat financiert Nederlands wetenschappelijk onderzoek in en naar de poolgebieden. Nederland neemt deel aan het Antarctisch Verdrag en is in die hoedanigheid verplicht te investeren in onderzoek op de Zuidpool. Antarctica warmt snel op. Door de wereldwijde circulatiesystemen (atmosfeer, oceanen) worden veranderingen in de poolgebieden over de hele wereld voelbaar. Goed inzicht in deze veranderingen door hoogstaand onderzoek is voor Nederland belangrijk.

NoordTopics

Technologie & Milieu: 29 januari 2013 Eerste Nederlandse laboratorium op Antarctica geopend met NIOZ

Overig nieuws van vandaag

Nieuws