Business Nieuws: 26 september 2013 Stivas: Gunfactor speelt belangrijke rol bij kavelruil De Hemmer op Texel
Vee dat dichterbij huis kan worden geweid en beter bewerkbare akkerbouwpercelen. Dat zijn de positieve uitkomsten van kavelruil de Hemmer, waar de gunfactor bij de totstandkoming een belangrijke rol heeft gespeeld.
Meerdere partijen hebben hun bijdrage geleverd, ondanks dat ze er zelf niet gelijk beter van worden.
Het begon allemaal met dat een telefoontje dat de gepensioneerde akkerbouwer Niek Kuip in Den Burg pleegde met Stivas Noord-Holland. Hij gaf daarbij in januari 2012 aan zijn 10 hectare in de Hemmer van de hand te willen doen. Kuip vroeg Stivas om te onderzoeken of zijn grond de basis kon vormen voor een kavelruil, met de bedoeling de agrarische structuur te verbeteren.
Als akkerbouwer wist Kuip niet beter of zijn percelen lagen her en der over het eiland verspreid. De lastige agrarische structuur waarmee hij altijd te maken had, was een belangrijke overweging om uit eigen beweging een kavelruil op te zetten, zonder dat hij daar zelf direct baat bij heeft. Kavelruilcoördinator Monique van Peperstraten kent - ondanks haar jarenlange ervaring in het veld - slechts één vergelijkbaar initiatief. "Toevallig of niet was dat destijds ook op Texel. In dit geval had Niek ook net zo gemakkelijk zijn perceel te koop kunnen zetten. Hiermee heeft hij echt zijn nek uitgestoken."
Uitgangspunt voor de ruil voor Kuip waren de collega-ondernemers in de buurt. "Zij hebben mij in het verleden ook geholpen. De ene keer praktisch met mest voor mijn gewassen of door land te verhuren, de andere keer door bij te springen bij grote natheid of andere lastige productieomstandigheden. Dat ben ik nooit vergeten. Het is mooi om nu nog iets terug te kunnen doen."
In samenspraak met Kuip kwam begin 2013 een ruilidee tot stand. Met dit uitgebreide voorstel is Stivas op pad gegaan. Aanvankelijk leek het of er in de Hemmer een ruil in zat, waarbij ook de structuur elders op het eiland kon worden verbeterd, om precies te zijn in het buurtschap Ongeren. Ondanks diverse bedrijfsbezoeken lukte het niet om die ruil rond te zetten. Eind 2012 werd besloten terug te gaan naar het basisidee in de Hemmer.
Gunfactor
Om de kavelruil te doen slagen was medewerking van de Doopsgezinde Gemeente Texel nodig. Het voordeel voor de kerk is nihil, maar voor pachter Hans Kikkert evident. Zijn pachtland en eigendom van boerderij Zuytdorp komen door de ruiling volledig aan de noordzijde van de Hemmerweg te liggen, waarbij zijn huiskavel wordt uitgebreid en het aantal veldkavels vermindert. Vooral de beperking van de afstand tot een van de veldkavels is een geweldig voordeel, aangezien het vee van Kikkert altijd de gang moest maken over de openbare weg. "Dat kostte elke dag veel tijd. Hoewel het altijd goed is gegaan, is het verre van ideaal qua veiligheid. Zeker nu de wegen op het eiland ook steeds drukker worden."
Landbouwbedrijf Bute Weste stoot in de ruiling twee veldkavels af en verwerft één grote kavel aansluitend aan andere bedrijfsgrond. Ondernemer Piet Lap, die het bedrijf runt met zijn vrouw Carolien en zoon Jelle: "Dit is weer een mooie stap voor de toekomst van ons bedrijf, waarmee we weer jaren vooruit kunnen.
Met name de soepele opstelling van Niek Kuip en het geduld binnen de groep om de ruil tot een goede einde te brengen, waardeer ik zeer."
Kaasmakerij Wezenspyk ruilt met de Doopsgezinde Gemeente mee naar de noordzijde van de Hemmerweg. Voor Wezenspyk zelf geen specifiek voordeel. Ook hier is duidelijk sprake van de gunfactor, die belangrijk is bij kavelruil in het algemeen, maar bij kavelruil De Hemmer in het bijzonder.
De overeenkomst van kavelruil is op 19 september 2013 getekend in de nieuwe ontvangstruimte van kaasboerderij Wezenspyk. De ruil beslaat ruim 35 hectare en levert een bruto agrarische structuurverbetering op van ruim 125 hectare.
Optimaliseren
Kavelruil `De Hemmer' is begeleid door Stivas en haar regionale stichting SAT. De stichtingen houden zich bezig met het optimaliseren van de inrichting van het landelijk gebied. Vrijwillige kavelruil is hiervoor het belangrijkste instrument.
De kavelruil valt onder de zogenoemde POP2- vlag. Dit wil zeggen dat naast een provinciale bijdrage ook uit het Europees Landbouwfonds wordt geput om de notaris- en kadasterkosten te vergoeden, evenals een deel van de kosten voor de benodigde aanpassingswerken. Ook de begeleiding door Stivas/SAT wordt vanuit deze gelden gefinancierd. (Bron: Stivas)
