De Zeevaartschool: een pronkstuk aan het Marsdiep - NoordTopics, de zakelijke (nieuws) site voor de Kop van Noord-Holland (Anna Paulowna, Den Helder, Harenkarspel, Niedorp, Schagen, Texel, Wieringen, Wieringermeer, Zijpe)

Algemeen : 01 Maart 2005 De Zeevaartschool: een pronkstuk aan het Marsdiep

Juist vanwege de ligging aan het water was voor Den Helder al eeuwen terug het onderwijs in zeevaartkunde, navigatie en sterrenkunde van het grootste belang. Daardoor konden de walvisvaarders, de zeeredders, de loodsen, de koopvaarders en de vissers hun werk naar behoren doen en een goede boterham verdienen. Dit onderwijs werd in de dorpsschool door de dorpsschoolmeester of een bekwaam oud-zeevaarder gegeven in de wintermaanden, als het werk van velen in de walvisvaart toch stil lag. Of, zoals in een akte uit 1749 staat: 'Winters, wanneer de meeste manschap tuijs zijn aan de Helder, om bequaame zeelieden te bekoomen'.

Zeevaartonderwijs

In 1902 verhuisde de Zeevaartschool van een ruimte in het latere politiebureau aan de Kerkgracht naar de vroegere loodsensociëteit 'Harmonie' aan het Ankerpark. Door de opkomst van de stoomvaart en de nabijheid van de werf werd in samenwerking met het Koninklijk Instituut van de Marine gestart met een machinistenopleiding. De belangstelling was groot en al snel werden enkele dichtbij gelegen woonhuizen aan het Ankerpark, die eerder bewoond werden door scheepsagenten en cargadoors, voor het zeevaartonderwijs gebruikt.

Door de blijvende groei van het aantal studenten en de slechte staat van het toenmalige gebouw met de woonhuizen werd op 11 september 1930 de Nieuwe Hogere Zeevaartschool aan het Ankerpark geopend. Daar werden stoere mannen opgeleid tot stuurman op de grote vaart of machinist. Op de Hogere Zeevaartschool leerden ze de fijne kneepjes van zeevaartkunde, zeemanschap, radiotelegrafie, schiemannen, zeilen en roeien. Het schoolgebouw stond midden in een rij woningen die gaandeweg allemaal zijn gesloopt. Alleen het brugwachtershuisje staat er nog. Later is de Hogere Zeevaartschool en de School voor de Zeevisvaart samengebracht in een scholengemeenschap 'Nautisch College Noorder Haaks', met onder andere een H.B.O.-opleiding voor petroleum- en gastechnologie. Daarna is het pand gebruikt voor de sector Techniek van het Regionaal Opleidings Centrum (ROC).

Het gebouw als monument

In 1997 besloot de gemeente het gebouw, dat qua bouwstijl aansluit bij de Amsterdamse School, aan te wijzen als beschermd gemeentelijk monument. Dit vanwege de stijlkenmerken en het grote sociaal-historische belang van de functie van de Hogere Zeevaartschool. Het Zeevaartonderwijs, en vooral het gebouw van de Hogere Zeevaartschool, is vanwege het maritieme karakter onlosmakelijk met Den Helder verbonden. Het gebruik van de baksteen en de ronde details van het portiek en de gemetselde halfzuilen aan beide zijden van de voorgevel, zijn kenmerken uit die bouwstijl. Aan beide zijden van het portiek zijn sculpturen aangebracht: twee manfiguren met attributen die naar de scheepvaart verwijzen. Daaronder het wapen van de gemeente Den Helder en de leeuw van Holland. Wie de ontwerper of uitvoerder van de sculpturen is, is tot op dit moment nog niet duidelijk.

Nieuwe functie voor de Zeevaartschool

Wij willen de Zeevaartschool graag (voor zover mogelijk) in oude staat terugbrengen, zodat het weer een massief en gesloten pronkstuk aan het Marsdiep kan worden. De aanbouwen worden gesloopt en het gebouw wordt van binnen en buiten gerestaureerd. De voor- en achtergevel zijn in prima staat; daar wordt dus niets aan gedaan. De zijgevels zijn van oudsher ingebouwd geweest tussen woningen en hadden daarom geen vensters. Om het gebouw een goede functie te kunnen geven, wordt voorgesteld daglichtopeningen te maken in de oostgevel. Het gaat hier om een toevoeging uit de 21-ste eeuw. De nieuwe vensters zullen daarom een modern en functioneel 'kijkgat' hebben. Die delen van de zijgevels waar vroeger de woningen tegenaan stonden, krijgen een nieuwe stuclaag. Hiermee wordt zoveel mogelijk recht gedaan aan de geschiedenis van het gebouw. Welke gebruikers in het pand komen, staat op dit moment nog niet vast.

Vragen?

Voor vragen over de restauratie van de vroegere Hogere Zeevaartschool kunt u contact opnemen met de heer ing. D. Reitsma, bouwkundig coordinator van de Oude Rijkswerf 'Willemsoord'. Hij is te bereiken op werkdagen via tel.nr. 0223-680043.

Met dank aan Rens Schendelaar, 'Den Helder, stad aan het Marsdiep. Kroniek van Den Helder, Huisduinen en Julianadorp (1900 1999).' (Bron: Gemeente Den Helder)

NoordTopics

Algemeen : 01 Maart 2005 De Zeevaartschool: een pronkstuk aan het Marsdiep

Overig nieuws van vandaag

Nieuws