Technologie & Milieu: 03 april 2014 Resultation ANT-project: Natuurdoelen IJsselmeergebied onder druk
April 2014, Deltares - Om de huidige Natura-2000 doelen voor het IJsselmeergebied te halen, zijn er extra maatregelen nodig. Dit blijkt uit het onderzoek 'Autonome Neergaande Trends IJsselmeergebied', (ANT) dat door een consortium onder leiding van kennisinstituut Deltares is uitgevoerd. Het onderzoek duurde vijf jaar en richtte zich op de haalbaarheid van de nu geldende Natura-2000 doelen voor tien soorten watervogels in het IJsselmeer, Markermeer en IJmeer.
Daling watervogelstand is veroorzaakt door menselijk handelen
Aanleiding voor het onderzoek was de neergaande trend van deze watervogels die in de jaren 90 werd ingezet. De opdracht was de oorzaak hiervan te achterhalen en te adviseren over maatregelen voor herstel in het kader van de huidige doelstellingen. Uit het onderzoek is gebleken dat de daling geen autonome trend is, maar te wijten is aan menselijke handelingen. Dit betekent dat er maatregelen mogelijk zijn om de watervogelstand te verbeteren.
Afname voedselaanbod belangrijkste oorzaak van de daling
Belangrijkste oorzaak van de daling is het afnemende voedselaanbod, dat sinds de jaren 60 door menselijk toedoen was vergroot. Door een succesvolle toepassing van de Kaderrichtijn Water (KRW) is de hoeveelheid voedingsstoffen voor algen en mosselen echter verminderd en daarmee de beschikbaarheid voor vogels. Simon Groot, projectleider bij Deltares: 'Het afnemende voedselaanbod komt met name door een daling van de aanvoer van fosfaat. Hierdoor is een natuurlijker stikstof- en fosfaatbalans ontstaan.' Andere oorzaken zijn de invloed van de visserij, te weinig diversiteit door de kunstmatige inrichting en klimaatverandering.
Gerichte maatregelen nodig om optimale watervogelstand te realiseren
Omdat nu duidelijk is waarom de watervogelstand is gedaald, kunnen gerichter maatregelen worden ontworpen om bij het verminderde voedselaanbod en de huidige draagkracht van het ecologisch systeem een optimale watervogelstand te realiseren (een zogenaamd TBES, Toekomst Bestendig Natuurlijk Systeem).
Ruurd Noordhuis, ook namens Deltares bij het onderzoek betrokken: 'Voor negen van de tien onderzochte soorten moeten maatregelen worden getroffen om de Natura-2000 doelen te halen. Bij drie soorten is er zelfs sprake van een urgente situatie omdat de internationale populatie hiervan afneemt.'
Kosten maatregelen lopen in de honderden miljoenen euro's
De onderzoekers bevelen inrichtingsmaatregelen in het IJsselmeergebied aan, zoals het vergroten van land-waterovergangen en luw gelegen ondiepten, waardoor een meer diversiteit aan habitats en soorten ontstaat en het systeem robuuster wordt. De kosten voor een samenhangend pakket maatregelen dat bijdraagt aan TBES lopen in de honderden miljoenen euro's.
Opgedane kennis wordt elders ingezet
De kennis die is opgedaan in het ANT-project wordt door Deltares ook toegepast bij andere projecten in het IJsselmeergebied, zoals NMIJ, MarkerWadden, MIRT-verkenning Hoornse Hop, oeverdijken Noord-Holland, versterking Houtribdijk en vismigratierivier Afsluitdijk.
Het ANT-onderzoek is in opdracht van Rijkswaterstaat uitgevoerd door een consortium van Deltares (projectmanagement en watersysteemanalyse), de (toenmalige) ministeries LNV en V&W, Building with Nature, NIOO, WUR, TUDelft en Imares.
Overig nieuws van vandaag
- Schaapskudde is weer klaar voor maaiwerk HHNK (Wieringerranddijk)
- Resultation ANT-project: Natuurdoelen IJsselmeergebied onder druk
- Biologische telers experimenteren met humane ontlasting als bron voor bemesting
- Landschap Noord-Holland gaat de organisatie toekomstbestendig maken
- Aantal natuurvrijwilligers stijgt opnieuw in Noord-Holland!
- Provincie Noord-Holland stelt conceptkaarten zoekgebieden windlocaties vast
- Perspectief voor Windpark Westfrisia in Medemblik
- Provinciaal Inpassingsplan herinrichting N241 klaar (Hollands Kroon en Schagen)
- Natuur verzacht de randen van de Waddenzee (Amstelmeer, De Vismigratierivier Afsluitdijk)
