Technologie & Milieu : 06 Augustus 2008 Naar een nieuw ruimtelijke perspectief voor de Noordzee
Een stille lege plas water is de Noordzee al lang niet meer. Integendeel, er worden meer en meer claims gelegd. Vooral de strook niet al te ver uit de kust is in trek. Om alle aanspraken op de ruimte op elkaar af te stemmen is een nieuw ruimtelijk perspectief in de maak. Dit najaar verschijnt het concept.
Er wordt gevist, gevaren, zand gewonnen en naar olie en gas geboord. Op en in de zeebodem krioelt het van de kabels en leidingen. Er zijn windturbineparken in aanbouw; natuurgebieden staan op het punt te worden aangewezen. En er lijkt alleen maar meer op stapel te staan. Dit alles vraagt om een zorgvuldige afweging - wat kan waar? - als we de Noordzee duurzaam willen ontwikkelen.
In opdracht van de bewindslieden van EZ, LNV, VenW en VROM wordt onder de vlag van het IDON gewerkt aan een nieuw ruimtelijk perspectief voor de Noordzee.
Doel is om helderheid te bieden over het ruimtegebruik op de Noordzee tot 2020 en een doorkijk te geven naar de verdere toekomst. Het nieuwe ruimtelijke kader wordt een onderdeel van het Nationaal Waterplan, dat de status van structuurvisie krijgt en in december in ontwerp zal verschijnen. Met de definitieve vaststelling wordt het huidige ruimtelijke kader uit de Nota Ruimte herzien.
Ruimtelijke opgaven
Het kabinet wil dat in 2020 20 procent van de energie uit duurzame bronnen wordt betrokken. Het aandeel dat de Noordzee in de vorm van windenergie moet leveren, is gesteld op ongeveer 6000 MW. Dat is ongeveer 20 maal zoveel als de twee windturbineparken die nu zijn gebouwd. De nieuwe parken moeten liefst niet te ver op zee verrijzen om de kosten - die deels door marktpartijen en deels door het Rijk gemaakt moeten worden - zo laag mogelijk te houden. Juist in die zone is het dringen. Daar lopen de scheepvaartroutes, daar wordt het zand gewonnen voor de zandsuppleties. Ook de visserijsector heeft belang bij een korte vaarafstand, zeker nu de brandstofprijzen stijgen.
In september verschijnt het advies van de Deltacommissie (Commissie Veerman).
Mogelijk leidt dit advies tot een aanpassing van de strategie voor zandsuppleties ter bescherming van de veiligheid van onze kust, met ruimtelijke vraagstukken op zee die hiermee samenhangen.
Verder zijn in Europees verband (Natura 2000) afspraken gemaakt om natuurgebieden op zee aan te wijzen. In het Integraal Beheerplan Noordzee zijn genoemd: de Doggersbank, de Klaverbank, het Friese Front, de Voordelta en delen van de Noordzeekustzone, maar natuurorganisaties vragen om meer gebieden.
Eigenlijk is mijnbouw de enige sector waarbij de ruimtevraag afneemt, omdat de hoeveelheid fossiele brandstoffen opraakt. Het tempo waarin dat gebeurt, is onzeker, maar bij hoge olieprijzen wordt het aantrekkelijk om ook de laatste restjes olie en gas te winnen. Vast staat dat mijnbouw de komende decennia nog aanwezig zal zijn, juist in de drukste gebieden. Bovendien dient zich een nieuwe gebruiker voor de lege velden aan. Deze zijn mogelijk te benutten voor opslag van CO2. Samengevat is sprake van vele ruimtevragers die hun zinnen hebben gezet op deels dezelfde zones en gebieden op zee.
Last but not least wordt de herziening van de ruimtelijk beleid op de Noordzee geplaatst in de context van de implementatie van de Kaderrichtlijn Mariene Strategie. Deze Europese richtlijn beoogt een duurzaam gebruik van de zee waarbij economie en ecologie in evenwicht zijn. Er zal een goede milieutoestand op de Noordzee dienen te worden bereikt, uitgangspunt is hierbij een ecosysteembenadering van het mariene systeem.
Aanpak
Een interdepartementaal projectteam is aan de slag, het Interdepartementaal Directeurenoverleg Noordzee (IDON) treedt op als stuurgroep. De staatssecretaris van V&W treedt op als coördinerend bewindspersoon en werkt nauw samen met de ministers van VROM, EZ en LNV. Deze bewindslieden bespraken op 1 april het plan van aanpak dat aangeeft hoe het ruimtelijk perspectief Noordzee wordt opgesteld.
Kern van Ruimtelijk Perspectief Noordzee in het Nationaal Waterplan wordt het "ontwikkelkader 2020", dat per sector aangeeft wat de mogelijkheden zijn.
Deze worden op een geďntegreerde kaart aangegeven. Het ontwikkelkader geeft ook inzicht in de jaren daarna, om zoveel mogelijk toekomstbestendige keuzes te kunnen maken. Bovendien wordt een innovatie-agenda opgesteld. Immers, ruimtelijke spanningen zijn wellicht op te lossen door vernieuwend ruimtegebruik.
Belangenorganisaties, praktijkdeskundigen en kennisontwikkelaars zijn uitgenodigd mee te werken aan de opstelling van het ontwikkelkader. Deze maanden staan diverse bijeenkomsten op stapel: Noordzee-ateliers, expertsessies en besprekingen met het Overlegorgaan Water en Noordzee. Op die manier komen diverse keuzemogelijkheden voor het toekomstig ruimtegebruik tot stand, waarna het aan de bewindslieden is om besluiten te nemen. Het eerste Noordzee-atelier is gehouden op 29 mei. Op dit atelier is de stap gemaakt van de ruimtelijke ontwikkelingen en spanningsvelden naar de opgaven, vragen en mogelijke oplossingsrichtingen die in het Nationaal Waterplan aan de orde dienen te komen. In het Noordzee-atelier van 30 september worden de conceptbesluiten besproken.
Planning en besluitvorming
Het besluitvormingsproces verloopt daarna via de procedures voor het Nationaal Waterplan. Internationaal en bestuurlijk overleg en ook de afstemming met maatschappelijke organisaties (Overlegorgaan Water en Noordzeezaken) staan voor dit najaar op het programma, waarna het kabinet het Nationaal Waterplan als ontwerp-structuurvisie in december vaststelt. Hierna volgt een inspraakperiode van een half jaar. De definitieve vaststelling van het Nationaal Waterplan door het kabinet vindt eind volgend jaar plaats.
Meer informatie, oa verslagen, zijn te vinden via Noordzeeloket.nl
Overig nieuws van vandaag
- A7 klaar voor de toekomst
- Gemeentebestuur Harenkarspel wenst directe verbinding N504-N9
- Asfalteringswerkzaamheden in Waarland, informatieavond op 7 augustus
- Kavelruil Koegraspolder getekend
- Open waddenweekend op Balgzand 9 en 10 augustus
- Naar een nieuw ruimtelijke perspectief voor de Noordzee
- Provincie in zee met nieuwe partner voor toeristische marketing en promotie
