Cultuur, Sport & Recreatie: 19 februari 2016 Geslaagde terpopgraving in Den Helder
Bron: Prov. N-H -
De provincie Noord-Holland heeft archeologisch onderzoek uit laten voeren in
woonwijk De Schooten in Den Helder. Een week lang onderzochten archeologen
enkele resten van de grootste terp van Noord-Holland, genaamd het Torp.
In de jaren zestig is deze terp onder de toen nieuw gebouwde woonwijk verdwenen.
De onderzoekers verzamelden informatie over de middeleeuwse bewoning op deze plek en het landschap. De komende maanden wordt het onderzoek uitgewerkt en zal duidelijk worden hoe groot de bijdrage is die het Torp aan het terpenonderzoek van Nederland gaat leveren.
Laatste kans op onderzoek
Toen de woonwijk in 1965 werd gerealiseerd was de ligging van de terp al bekend, maar is slechts een klein deel opgegraven. De rest verdween onder bebouwing, waardoor de oude bodemlagen vrijwel geheel werden verstoord. Na sloop van een sportzaaltje enkele jaren geleden kwam een terrein aan de Statenhoff vrij voor archeologisch onderzoek. Vanwege bouwplannen op deze plek werd in opdracht van de provincie een opgraving verricht. Dit is waarschijnlijk de laatste kans om meer over de terp te weten te komen. De opgraving duurde van 8 tot en met 12 februari 2016.
Ondanks plaatselijk zware bodemverstoringen door de bouw en sloop van het sportzaaltje, bleek er op deze plek nog een belangrijk deel van de ophogingslagen van de terp aanwezig te zijn. De ophogingen bestonden deels uit platforms of podia, die omzoomd werden door ‘muurtjes’ van kleizoden. Op die platforms zijn omstreeks de 10e-12e eeuw huizen of boerderijen gebouwd met plaggenwanden. De ophoging diende waarschijnlijk om wateroverlast te voorkomen.
De platforms werden steeds verder naar het oosten uitgebreid en door voortgaande ophoging ontstond hier een grote terp.
De podia lijken direct op kwelderafzettingen te zijn aangelegd, waarin zich geulen hadden ingesneden. De toplaag van de kwelderafzettingen was vertrapt: er was onder andere een indruk van een koeienpoot. Deze vertrapte laag is bij het eerdere onderzoek als akker beschouwd.
Veel vondsten
Zowel in een grote greppel als in ophogingen bevond zich veel vondstmateriaal: takjes, mossels, bot (onder andere een hondenskelet), een benen kam, keramiek (waarschijnlijk uit de 10e/11e eeuw). Er zijn veel monsters genomen voor laboratoriumonderzoek. Daarbij wordt onder meer gezocht naar klein botmateriaal (van vissen en vogels), zaden en pollen. Hierdoor kan veel over het leven van de terpbewoners en het omringende landschap ontdekt worden.
De archeologische vondsten en de opgravingsgegevens uit 1965 liggen in het provinciaal archeologisch depot Huis van Hilde te Castricum, maar zijn niet goed toegankelijk. Tot nu toe was er nooit een goed eindverslag over geschreven. Maar recent is daar een begin mee gemaakt.
Samenwerking
De uitvoering van de opgraving lag in handen van het archeologisch bureau ADC Archeoprojecten uit Amersfoort, met medewerking van het Terpencentrum van de Universiteit van Groningen. De gemeente Den Helder als eigenaar van de grond verleende de nodige medewerking. Aan de uitwerking van het oude onderzoek is begonnen door de Universiteit van Amsterdam. Beide onderzoeken worden gecoördineerd door AldersArcheo.
Overig nieuws van vandaag
- De nieuwe website van de gemeente Den Helder is online
- Hollands Kroon op weg naar een papierloze digitale organisatie
- Tweede nieuwsbrief Waddenpoort Den Oever uit
- Vrijwilligers gevraagd KopGroep Bibliotheken (Schagen, Tuitjenhorn, Den Helder)
- Subsidie aanvragen: De Kop van Noord-Holland is opnieuw aangewezen als Leadergebied voor de periode 2016-2020
- Geslaagde terpopgraving in Den Helder
- Meer werk en een beter leefklimaat in de Kop
- Provincie Noord-Holland steunt jonge boeren bij duurzame investeringen
- Noord-Holland Noord bij top 15 regio's van Europa
