Cultuur, Sport & Recreatie : 18 Mei 2006 Kinderen laten wieken draaien tijdens Nationale Molen- en Gemalendag
Ruim 2000 bezoekers bezochten de molens en gemalen van Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier. De Nationale Molen- en Gemalendag werd dit jaar gehouden op zaterdag 13 mei. Voor veel buurtbewoners een prima gelegenheid om eindelijk een kijkje ín de molen of het gemaal om de hoek te nemen
Al vóór 10 uur stonden mensen in de rij te wachten om naar binnen te mogen. Bij de Katwouder Molen mochten kinderen als startsein onder begeleiding van de molenaar de wieken laten draaien. Overal waren de molenaars en medewerkers van het hoogheemraadschap aanwezig om uitleg te geven. Honderden bezoekers beklommen de steile trapjes van de molens.
Dringen
Van het Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier waren dertien molens en gemalen open voor publiek. Met name voor buurtbewoners een bijzondere gelegenheid. Het was soms dringen op de smalle en steile trappetjes. Een buurtbewoonster van de nog bewoonde molen De Woudaap in Krommenie: "Mijn dochter kijkt vanuit haar slaapkamerraam altijd naar deze molen. Ze staat er mee op en gaat er mee naar bed. Nu kan ze hem eindelijk van binnen zien." Maar ook uit Amsterdam kwamen ze op de molens af. Isa (4 jaar): "Wel spannend met die steile trappen. Ik mocht helemaal boven kijken en de molenaar vertelt dan hoe de molen gaat draaien. Mijn kleine broertje is helemaal gek van molens."
Tegen het einde van de ochtend begon het gelukkig een beetje te waaien en konden bezoekers genieten van de molens in bedrijf.
Ook de gemalen waren open. Bijzonder, want de gemalen zijn lang niet allemaal voor publiek toegankelijk. Voor de meeste bezoekers was het een vreemd idee dat het peilbeheer (de stand van het waterpeil) tegenwoordig helemaal computergestuurd is. "Ze zorgen er toch maar mooi voor dat wij ons over wateroverlast geen zorgen hoeven maken", aldus een buurtbewoner.
Overbodig
Molens hebben eeuwenlang een belangrijke rol gespeeld bij de ontwikkeling van Nederland. Zij werden gebruikt voor onder meer het malen van graan, het zagen van hout, het slaan van olie uit zaden en het maken van papier. Daarnaast werden zij ingezet bij het droogmalen van meren en bij de regulering van de waterhuishouding in ons land. Als gevolg van de technische ontwikkeling verdween de molen vanaf het eind van de 19e eeuw meer en meer van het toneel. Watermolens werden overbodig met als gevolg dat vele honderden exemplaren werden gesloopt. Hun plek in de waterhuishouding werd overgenomen door stoom-, diesel- en elektrische gemalen. Later ondergingen diverse gemalen mede als gevolg van de technische ontwikkeling hetzelfde lot. Sommigen raakten buiten gebruik en werden afgebroken. Maar er zijn nog steeds veel molens en oude en moderne gemalen te bewonderen in ons land. De Nationale Molen- en Gemalendag is een prima gelegenheid om deze ingenieuze en, voor ons land, waardevolle werktuigen van dichtbij te bekijken.
Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier beschermt het deel van Noord-Holland boven het Noordzeekanaal, inclusief Texel, tegen overstromingen, regelt de juiste waterstand, houdt het oppervlaktewater schoon en beheert en onderhoudt de polderwegen.
Water beheersen
Geen stukje land is hetzelfde in Noord-Holland. Het ene deel ligt hoger of lager dan het andere en heeft dus een hoger of lager waterpeil. Ook stellen verschillende soorten grondgebruik uiteenlopende eisen aan het waterpeil. Het waterpeil wordt geregeld met stuwen, gemalen en molens, zodat koeien in het weiland kunnen grazen en kelders droog blijven. Vooral als het veel heeft geregend, draaien de gemalen en molens op volle toeren. Ze pompen het overtollige water weg. Via sloten, vaarten en kanalen wordt het afgevoerd naar zee. (Bron: Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier)
Overig nieuws van vandaag
- Digitale nieuwsbrief van het Projectbureau Blauwe Netwerk Nummer 1, Mei 2006
- Kinderen laten wieken draaien tijdens Nationale Molen- en Gemalendag
- Spel(l)en met geschiedenis?
- Provincie subsidieert 125 draaiende molens in 2006
- Provincie kiest voor actief grondbeleid
- Provincie feliciteert Buurtbus Zijpe Harenkarspel met prijs
