Algemeen: 10 juli 2012 Regio's Noord-Holland aan de slag met Zorg en Welzijn-vraagstukken
Acht regio's in Noord-Holland slaan in regionaal verband de handen ineen om
urgente vraagstukken op het gebied van Zorg en Welzijn aan te pakken. De plannen
zijn uitgewerkt in Regionale Sociale Agenda's.
De thema's die centraal staan zijn: Wonen, Zorg en Voorzieningen en Vitaal Platteland maar het hoofdaccent ligt op het onderwerp WMO. De agenda's zijn op verzoek van en in samenwerking met de provincie Noord-Holland tot stand gekomen.
Aanleiding is het beleidskader zorg en welzijn van de provincie Noord-Holland, de Provinciale Sociale Agenda.
Eigen kracht en verantwoordelijkheid
Rode draad is het beroep dat de overheid doet op de eigen kracht en eigen verantwoordelijkheid van burgers, netwerken - vooral op het terrein van de informele zorg in stad, buurt/wijk en dorp - om de burgers heen, vrijwilligersorganisaties en mantelzorgers. De principes van 'de Kanteling' spelen daarbij een belangrijke rol: eerst uitgaan van eigen kracht, dan van netwerken van familie, vrienden en de buurt, dan van informele zorg en voorliggend aanbod, en pas daarna van collectieve voorzieningen en individuele (Wmo-)voorzieningen.
Hoewel, zoals verwacht, de Wmo (decentralisaties en kanteling) het hoofdaccent krijgen, hebben alle drie thema's van de Provinciale Sociale Agenda hun weerslag gevonden in deze eerste Regionale Sociale Agenda's. De intergemeentelijke samenwerking is primair bedoeld om de kwaliteit, effectiviteit en efficiency van beleid en beleidsuitvoering van de gemeenten verder te verhogen. De Regionale Sociale Agenda's worden jaarlijks geactualiseerd.
Provinciale Sociale Agenda
Met de Provinciale Sociale Agenda hebben Provinciale Staten de keuze gemaakt de komende vier jaar in te zetten op de thema's WMO, Wonen, Zorg en Voorzieningen en Vitaal Platteland. De provincie ziet de gemeenten hierbij als primaire partners. Gebaseerd op de Regionale Sociale Agenda's kunnen gemeenten subsidie aanvragen op grond van de vierjarige Uitvoeringsregeling subsidie projecten regionale sociale agenda's 2012. De uitvoeringsregeling is op 3 juli 2012 vastgesteld door Gedeputeerde Staten. Het beschikbare subsidiebedrag voor 2012 bedraagt in totaal € 2.570.000,-. GS stellen jaarlijks een subsidieplafond vast.
In 2011 hebben regio's ervaring op kunnen doen met het ontwikkelen van regionale projecten door middel van de eenmalige uitvoeringsregeling Regionale projecten zorg en welzijn.
RSA's van acht regio's
De Regionale sociale agenda's en een samenvatting hiervan zijn te vinden in Hoofdlijnen van de "Regionale Sociale Agenda's Noord-Holland 2012" (te downloaden als Pdf op www.noord-holland.nl). De op de uitvoeringsregeling gebaseerde projecten worden tussentijds gemonitord en na afloop geëvalueerd. De voortgang van deze projecten is tevens te volgen via website Wmo en Wonen Noord-Holland, www.wmowonen-nh.nl.
HOOFDLIJNEN VAN DE REGIO KOP VAN NOORD HOLLAND
Gemeenten: Den Helder, Harenkarspel, Hollands Kroon, Schagen, Texel en Zijpe Status: Bestuurlijk vastgesteld in portefeuillehoudersoverleg 14 juni.
Knelpunten en vraagstukken
Enerzijds wordt geconstateerd dat de overheid in toenemende mate een beroep doet op vrijwillige inzet en veel belang hecht aan mantelzorg en door vergrijzing en extramuralisering de vraag naar mantelzorg toeneemt, maar anderzijds is duidelijk dat door demografische en maatschappelijke ontwikkeling de bereidheid om vrijwilligerswerk te verrichten of de beschikbaarheid van mantelzorg niet vanzelfsprekend is.
In de zorg is een samenspel van ontwikkelingen, zoals het dreigend tekort aan huisartsen waarneembaar. Daarnaast is in de langdurige zorg (cure) een trend waarneembaar is dat zorg wordt verlegd van de tweede naar de eerste lijn, en gemeenten verbindingen tot stand willen leggen tussen welzijn en zorg. Dit wordt mede beïnvloed door decentralisatie van de begeleiding en de jeugdzorg.
De houdbaarheid van professionele welzijnsvoorzieningen staat onder druk door een stagnerende of een afnemende bevolking, het wegtrekken van bewoners uit kleine kernen, ontgroening en vergrijzing, bezuinigingen en fusies tussen gemeenten. Tegelijkertijd zijn er ontwikkelingen die juist maken dat een groter beroep wordt gedaan op bepaalde voorzieningen.
Prioriteiten RSA en projectvoorstellen
Op basis van de analyse van knelpunten en vraagstukken zijn drie prioriteiten benoemd:
- Versterking vrijwilligerswerk en mantelzorgondersteuning (Wmo), waarbij de prioriteit ligt bij het werven van zorgvrijwilligers ten behoeve van mensen met beperkingen en hun mantelzorgers in geval deze laatsten door hun zorgtaken overbelast zijn of dreigen te raken. Dit alles onder invloed van zaken als de beginselen van eigen kracht, eigen verantwoordelijkheid, balans tussen formele en informele zorg, de beginselen van De Kanteling enerzijds en ontwikkelingen als extramuralisering van de zorg anderzijds.
- Nieuw zorgconcept (Wonen, Zorg en Voorzieningen), waarbij wordt uitgegaan van zorg in de buurt dat door de partijen in de eerstelijns zorg wordt ontwikkeld en waarvoor in de landelijke politiek vanwege de verwachte besparingen op zorgkosten veel belangstelling is.
- De houdbaarheid van professionele welzijnsvoorzieningen (Vitaal Platteland). Door bezuinigingen, demografische en beleidsmatige ontwikkelingen staat de houdbaarheid van professionele welzijnsvoorzieningen onder druk, terwijl er door extramuralisering van zorg en decentralisatie- en transitieprocessen op het gebied van maatschappelijke participatie en zelfredzaamheid juist meer beroep wordt gedaan op deze voorzieningen. Eerst willen de gemeenten onderzoeken wat mede gelet op bezuinigingen, demografische en beleidsmatige ontwikkelingen de houdbaarheid van professionele welzijnsvoorzieningen is, op welke geografisch niveau deze georganiseerd kunnen worden en wat regionale samenwerking kan bijdragen aan de houdbaarheid van deze voorzieningen. In tweede instantie wordt eventueel overgegaan tot regionale samenwerking op uitvoeringsniveau.
In de zomer zullen deze prioriteiten worden uitgewerkt tot gezamenlijke projectvoorstellen en zal een planning in de tijd gemaakt worden. (Bron: Regionale Sociale Agenda's Noord-Holland 2012)
