Algemeen : 16 Januari 2004 Standpunt college over fusie Medemblik-Wieringermeer
Het standpunt van het college van burgemeester en wethouders van Wieringermeer over de fusie met de gemeente Medemblik, zoals verwoord tijdens de raadsbrede commissievergadering op 15 januari jongstleden, kunt u hieronder lezen.
Geachte leden van de raad en commissies,
Ik kan u meedelen, namens het voltallige college, dat wij geen enkel vertrouwen meer hebben in een fusie met de gemeente Medemblik. Het voltallige college stelt dan ook voor het fusieproces te beëindigen en dat middels een besluit in de raad van 29 januari a.s. te bekrachtigen.
Deze mededeling en dit voorstel vraagt natuurlijk om een toelichting. We moeten terug naar het begin:
Hans Smit, oud-burgemeester van de gemeente Medemblik, heeft het initiatief genomen om tot samenvoeging van de gemeenten Medemblik, Noorder-Koggenland en Wieringermeer te komen. De gemeente Wieringermeer heeft gesteld dat alleen fusie met Medemblik haalbaar is omdat gestreefd moet worden naar een grote IJsselmeergemeente (Medemblik, Wieringen, Wieringermeer). De ruimtelijke visie past geheel in het regionaal stedelijk netwerk Den Helder - Alkmaar - Hoorn - Wieringerwerf en daarin past alleen een grote IJsselmeergemeente met alle economische dragers en een inwoneraantal van meer dan 40.000. De gemeente Wieringermeer heeft helder gesteld dat fusie tussen die drie gemeenten grote voordelen heeft, maar dat ook zonder fusie de haalbaarheid van de ruimtelijke visie niet in gevaar komt, want ook door het realiseren van de ruimtelijke visie ontstaat een grote krachtige gemeente. Gelet echter op de bijkomende voordelen (nl. per direct 20.000 inwoners en de mogelijkheid tot het versterken van het ambtelijk apparaat) besloten de fractievoorzitters van de raad van Wieringermeer een fusie met Medemblik te laten onderzoeken met o.a. snelheid als voorwaarde, omdat het proces niet ten koste mag gaan van de ambities in de ruimtelijke visie. U zult zo meteen begrijpen dat het college aan die voorwaarde niet meer kan voldoen.
CGEY heeft het proces prima begeleid en het einddocument is geaccepteerd. De raden hebben op basis van dit document in oktober j.l. het herindelingsontwerp vastgesteld. Tijdens het proces daar naar toe heeft de gemeente Wieringermeer wel vervelende ervaringen opgedaan en dat had ons eigenlijk al aan het denken moeten zetten. Dat waren al de eerste signalen. Wat waren die ervaringen:
- De wethouders van Medemblik wilden het proces stopzetten, maar door creatieve ideeën van collegeleden van Wieringermeer is het gelukt het college van Medemblik in de boot te houden.
- Medemblik liet een duidelijk gevoel van wantrouwen blijken door vergaande eisen te stellen met betrekking tot zogenaamde 'lijken in de kast'.
- Tot kort voor de raadsvergadering was er geen eenstemmigheid over de datum van invoering in het college van Medemblik.
Maar ondanks alles bleef onze grondhouding positief. We hadden een doel gesteld en zouden er alles aan doen om het tot een goed einde te brengen. Gemeente Wieringermeer is toen dan ook met goede moed en met veel vertrouwen met de uitvoering van het raadsbesluit gestart, met als motto: 'wij zijn gelijkwaardig, ook al zijn we niet gelijk'.
Vanaf het eerste moment, dus nog maar een paar maanden geleden, zijn er door het college van Medemblik verschillende storende uitspraken en handelingen gedaan. Wij zullen er een aantal noemen:
- Wieringermeer is ontstaan uit Medemblik.
- In Haarlem op de knopjes kunnen drukken.
- We zijn niet dol op Wieringermeer.
- Wieringermeer is niet onze eerste optie.
- Het college van Medemblik gaf aan dat er een zekere weerzin is tegen de fusie, dat ze zich geannexeerd voelden.
- Het college van Medemblik gaf geen blijk van het besef van relevantie van de ruimtelijke visie, o.a. bleek dat uit een opmerking dat de nieuwe raad zich daar in 2006 wel over zal buigen.
- Een grenscorrectie i.v.m. Medemblik-Noord is ook voldoende, dan is fusie niet meer nodig, dus een sterke focus op alleen de woningbouwlocatie Medemblik-Noord.
- Het college van Medemblik deelde ons mee dat de gemeente zich aansluit bij het westfriese samenwerkingsverband op milieugebied, te weten HEMA, terwijl wij, zoals het hoort, over diverse samenwerkingsvormen een pas op de plaats, dan wel de nodige voorbehouden hebben gemaakt, in afwachting van de fusie.
- Er is geen afstemming geweest in het kader van het vaststellen van de verordeningen ter uitvoering van de Wet werk en bijstand.
- Het college van Medemblik heeft eenzijdig, zonder overleg besloten dat het bureau Vijn een structuurvisie Medemblik-Noord moet maken.
- De wijze waarop de stuurgroepvergadering van 1 december door het college van Medemblik werd ingestoken is door ons college als onbegrijpelijk, negatief, als een opgelegd handelen en als een beschamende vertoning gekwalificeerd en tijdens de stuurgroepvergadering van 12 januari j.l. werd dit beeld zelfs versterkt.
- Er is sprake van zeer eenzijdige communicatie.
Het mag duidelijk zijn dat deze ervaringen vragen om overleg, roepen om communicatie tussen de beide colleges want het gevoel van samen optrekken, van samen de schouders er onder zetten, dus het wijgevoel verdween. Het draagvlak smolt weg en er ontstond een groot gevoel van onbehagen.
Maar de communicatie hierover bleef eenzijdig en wat erger is, ons college werd niet serieus genomen, de gesignaleerde problemen werden gebagatelliseerd en zelfs als niet bespreekbaar aangegeven, met als motivatie, het fusietraject is een zakelijke operatie en ruis op de lijn is er altijd.
Vragen en eisen om te komen tot een goed gesprek werd vorige week zelfs in de wind geslagen en geweigerd.
Het college van Wieringermeer kan niet anders concluderen dat het onder deze omstandigheden geen enkele verantwoordelijkheid meer kan dragen om aan de voorwaarde van de raad te voldoen, namelijk een goed en vlotlopend fusieproces zo, dat het uitvoeren van onze ambities geen gevaar c.q. vertraging oploopt. De opstelling van het college van Medemblik vraagt een continue alertheid, vraagt om permanente aandacht en heeft een zeer groot afbreukrisico in zich en dit kunnen we ons dus niet veroorloven.
Kortom, er is geen enkele constructieve opstelling van de zijde van de gemeente Medemblik waar het gaat om het wegnemen van de door ons geuite zorgen, punten van kritiek etc. Een, ons inziens, onbegrijpelijke opstelling van de fusiepartner.
In de praktijk in ons land blijkt telkens weer dat het verloop van de start van een herindelingsproject in zeer hoge mate het verloop van het gehele project bepaalt. Als in de startfase geen onderling vertrouwen wordt opgebouwd bemoeilijkt dat, frustreert dat het verloop van het verdere traject. De praktijk leert ons dus dat als er geen positieve grondhouding blijkt, als het geheel niet helder, duidelijk en transparant is en de voorwaarden en gestelde uitgangspunten in de praktijk iets anders laten zien het proces stopgezet moet worden. Beter ten halve gekeerd dan ten hele gedwaald. Wel doorgaan betekent een zeer moeizaam proces, niet alleen tot 2006, maar waarschijnlijk ook tot ver daarna en dat betekent dat onze belangen in bijv. de ruimtelijke visie groot gevaar lopen. Denk daarbij aan het Wieringerrandmeer, het agribusinessterrein, de Robbenplaat, de woningbouw, onderwijshuisvesting en vele andere projecten.
Ook zal het grote gevolgen hebben voor onze organisatie, ervaring leert o.a. dat juist de goede medewerkers onder dergelijke omstandigheden als eerste vertrekken.
Op zich een trieste constatering dat het zo is gegaan, maar het belang van de gemeente en haar burgers staat voorop en we hebben niet de idee dat die belangen in het fusieproces kunnen worden gewaarborgd. Gelukkig hebben wij een zekere luxe positie, namelijk wij hebben altijd gesteld dat fusie voordelen heeft, maar dat ook zonder fusie de haalbaarheid van ons ambitieniveau niet in gevaar komt, met andere woorden ook door het waarmaken van de ambities genoemd in de ruimtelijke visie ontstaat een grote krachtige gemeente.
Wij stellen dus voor dat u ons verzoekt voor de komende raadsvergadering van 29 januari met een voorstel te komen het fusieproces te beëindigen.
Graag uw reactie.
Het College van Burgemeester en Wethouders van de gemeente Wieringermeer. (Bron: Gemeente Wieringermeer)