Algemeen : 06 Januari 2004 Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid - Belangrijkste maatregelen per 1 januari 2004
Per 1 januari 2004 wordt een aantal maatregelen van kracht die erop gericht zijn om zoveel mogelijk mensen aan het werk te krijgen en te houden. Het pakket aan maatregelen omvat zowel positieve als negatieve prikkels. Enkele belangrijke wijzigingen zijn de invoering van de Wet werk en bijstand, de verlenging van de loondoorbetalingsverplichting van de werkgever bij ziekte van de werknemer en de premievrijstelling die werkgevers krijgen als ze oudere werknemers in dienst nemen of houden.
Nieuwe Wet werk en bijstand
De Wet werk en bijstand heeft tot doel mensen sneller aan het werk te helpen. Om dat te bereiken krijgen gemeenten meer vrijheid om maatwerk toe te passen en een grote financiele verantwoordelijkheid. Gemeenten hoeven zich aan minder regels te houden en het aantal verplichte rapportages aan het Rijk daalt aanzienlijk. Gemeenten krijgen een budget om de uitkeringen te betalen (bijstandsbudget) en een budget om mensen te begeleiden naar een baan (reintegratiebudget). Zij kunnen bijstandsuitkeringen niet langer bij het Rijk declareren. Gemeenten krijgen er daardoor financieel belang bij zo veel mogelijk mensen aan het werk te helpen en fraude met uitkeringen te bestrijden.
Ontheffingen van de sollicitatieplicht voor hele groepen bijstandsgerechtigden mogen niet meer. Wel mag een gemeente in individuele gevallen een uitzondering maken op de verplichting. Bij alleenstaande ouders met kinderen onder de twaalf jaar moeten gemeenten in hun afweging rekening houden met de wens van de ouders en mogelijkheden om werk en zorg te combineren. Voor mensen ouder dan 57,5 jaar kan sociale activering (vrijwilligerswerk of mantelzorg) een alternatief zijn als er geen sprake is van uitzicht op werk.
Verlenging loondoorbetaling bij ziekte
Werkgevers moeten hun zieke werknemers twee jaar lang 70 procent van het loon door gaan betalen. Voorheen hoefde de werkgever alleen het eerste ziektejaar loon te betalen. Hierdoor schuift de eventuele toegang tot de WAO met een jaar op. De werkgever blijft een jaar langer verantwoordelijk voor zijn werknemers en heeft er dus nog meer belang bij dat zijn (zieke) werknemers weer zo snel mogelijk aan de slag gaan. Met de maatregel wil het kabinet ziekteverzuim en instroom in de WAO terugdringen.
Vrijstelling WAO-basispremie voor oudere werknemers
Werkgevers hoeven geen WAO-basispremie meer te betalen voor werknemers van 55 jaar en ouder. Ook worden de werkgevers van het betalen van deze premie vrijgesteld als zij iemand in dienst nemen van 50 jaar of ouder. Het wordt zo voor werkgevers aantrekkelijker ouderen in het bedrijf te houden of aan te stellen. Werkloze werknemers van 57,5 en ouder met een reele kans op de arbeidsmarkt worden weer verplicht te gaan solliciteren. Met deze maatregelen wil het kabinet de arbeidsdeelname van ouderen verhogen. Met het oog op de kosten van de vergrijzing is deze groep hard nodig.
Tegemoetkoming kosten scholing voormalig werkloze jongeren
De financiele tegemoetkoming voor scholing van werknemers wordt uitgebreid met jongeren onder de 23 jaar. Het gaat om een compensatie voor scholing op basisniveau (startkwalificatie), die kan oplopen tot 1500 euro. Voorwaarde is wel dat het gaat om een laaggeschoolde jongere die voorheen werkloos was. De maatregel is bedoeld om werkgevers te stimuleren werkloze jongeren in dienst te nemen en bij te scholen. Een groot deel van de werkloze jongeren is laag opgeleid en vindt maar moeilijk een baan.
Minimumloon
Het bruto wettelijk minimumloon blijft op het niveau van juli 2003 vanwege de bij het najaarsoverleg met de sociale partners overeengekomen bevriezing (nullijn). Loonmatiging in deze tijd van economische tegenwind is van groot belang om de economie er weer bovenop te helpen en zo meer mensen aan het werk te helpen.
Extra verhoging kinderbijslag eerste kind afgeschaft
Ouders krijgen niet langer de extra verhoging van de kinderbijslag voor hun eerste kind. Het gaat om een bedrag van 3,5 tot 5,5 euro per kind per jaar. Daarnaast vindt de halfjaarlijkse aanpassing van de kinderbijslag aan het prijspeil in 2004 en 2005 niet plaats aan de hand van de gemiddelde stijging van de prijzen, maar - net als de overige socialeverzekeringsuitkeringen - aan de hand van de ontwikkeling van het minimumloon. Beide maatregelen leiden tot een bezuiniging op de uitgaven voor de kinderbijslag.
Verplichte registratie allochtonen in bedrijven afgeschaft
Bedrijven zijn niet langer verplicht een registratie te voeren van de etnische achtergrond van hun personeelsleden. Ook hoeft de werkgever niet meer bij te houden op welk niveau allochtone personeelsleden werkzaam zijn en welke maatregelen worden genomen om evenredigheid van allochtonen te bevorderen. Wel vindt het kabinet dat registratie op vrijwillige basis kan blijven gebeuren.
Meer keuzevrijheid klanten UWV
Alle arbeidsgehandicapten en werklozen met een werkloosheidsuitkering die dat willen, krijgen - als de Tweede en Eerste Kamer akkoord gaan - de mogelijkheid een door henzelf voorgestelde route naar werk te doorlopen. Door het afsluiten van een individuele reintegratieovereenkomst met het Uitvoeringsinstituut werknemersverzekeringen (UWV) krijgen zij de regie in handen over hun reintegratietraject (bijvoorbeeld stage, sollicitatietraining). Hierdoor neemt de keuzevrijheid voor clienten toe. Vanaf 1 januari 2004 kunnen zij zelf met een plan komen. Het doel van het doorlopen van de persoonlijk vastgestelde route is, evenals in het gewone traject, dat de client werk vindt voor een periode van ten minste 6 maanden. (bron: Min. SZW)
