Algemeen : 02 augustus 2000 Einde aan jaren slepend conflict boeren en Nuon
ALKMAAR - De boeren in Noord-Holland met een hoogspanningsmast van Nuon op hun cultuurgrond krijgen hiervoor met terugwerkende kracht tot 1998 een jaarlijkse vergoeding. Akkerbouwers krijgen ongeveer negenhonderd gulden per jaar en veehouders ruim vierhonderd gulden. Met deze regeling is een einde gekomen aan een al jarenlang slepend conflict tussen boeren en Noord West Net, de distributietak van Nuon. De Westelijke Land- en Tuinbouw Organisatie (WLTO) bekijkt nu of deze 'voor Nederland unieke' regeling ook is af te dwingen voor haar leden in Zuid-Holland met hoogspanningsmasten op het land.,,Een unicum in ons land, dat wij met de Nuon hierover een overeenkomst hebben", zo noemt H. Ghijsels van de WLTO het. Met name hij en Schermenaar N. van Saase spanden zich in voor de nieuwe regeling. ,,De masten zijn in de jaren zestig en zeventig geplaatst. Toen kregen de boeren of een vergoeding voor drie jaar of werd die vergoeding afgekocht, veelal voor een bedrag rond de duizend gulden. Dat gebeurde min of meer onder dwang, want de masten kwamen er hoe dan ook. Daarna hebben zij nooit meer geld hiervoor gekregen."
'Doorn in oog' Ghijsels stelt dat deze langslepende kwestie de boeren al jarenlang een doorn in het oog was: ,,De regeling is natuurlijk ook niet meer van deze tijd. Dat merkten we ook omdat het altijd zeer sterk bij onze leden heeft geleefd. Een bron van ergernis, die inderdaad veel irritaties veroorzaakte, met name omdat de boeren het uiterst onrechtvaardig vonden. Die irritaties groeiden nog verder, toen elders in het land nieuwe regelingen met agrariërs werden getroffen en hier niet."
Irritaties Dat elders in het land nieuwe regelingen kwamen, werd veroorzaakt door het feit dat daar ook nieuwe masten werden geplaatst. De deskundige bij Noord West Net op dit gebied, Joop Doorn: ,,In Noord-Holland zijn al sinds 1971 geen nieuwe masten meer geplaatst. Daardoor hoefden er hier ook geen nieuwe regelingen te komen." Maar de groeiende irritaties bij de boeren was ook deze distributietak van Nuon niet ontgaan. Dat bleek bijvoorbeeld als de mensen van het energiebedrijf de masten in moesten voor onderhoud en dergelijke. ,,Om toch een prettiger verhouding met de agrariërs te krijgen, zijn we met de WLTO om tafel gaan zitten."
Het overleg leverde echter geen akkoord op en op dat moment deed Noord West Net een stap die van de WLTO alle lof krijgt: men ging akkoord een advies van een arbitragecommissie van wijze mannen te accepteren als bindend. De uitslag was bovengemelde vergoeding voor 'grondgebruikers die hoogspanningsmasten van het voormalige PEN met afmetingen van zeven bij zeven meter op hun cultuurgrond hadden staan'. Voor afwijkende situaties gelden iets andere normen. Ghijsels: ,,Wij vinden het al heel wat, dat men akkoord is gegaan met deze arbitrage en dit bindend advies." Ook met de hoogte van de vergoedingen is hij tevreden. Hij noemt ze 'adequaat': Elders in het land zijn de vergoedingen slecht." Doorn plaatst op dit punt toch een kanttekening: ,,Het is wel discutabel of de bedragen niet te hoog zijn. Vergeleken met de rest van Nederland zijn die namelijk riant."
Rechter Niettemin studeert de WLTO nu op de mogelijkheid dezelfde vergoedingen af te dwingen voor haar leden in Zuid-Holland, desnoods via de rechter. Ook daar zijn in het verleden veel vergoedingen afgekocht en stelt het energiebedrijf zich op het formele juridische standpunt dat daarmee de zaak is afgedaan. Ghijsels hoopt toch dat het zal lukken: ,,De regelgeving in Nederland is op dit punt een ratjetoe. Het zou verdienstelijk zijn als er een uniforme regeling zou komen. Als we dit winnen, dan mag je spreken van een gigantisch precedent, ook al moet ik zeggen dat ik liever zie dat dit via verstandig overleg tot stand komt."
